Inschatting TMA-profiel (op basis van publiek gedrag/uitlatingen)
1) Integriteit & normgerichtheid (drijfveer: Regels/orde) – waarschijnlijk hoog → talent: Principieel, Consciëntieus
- Feiten: initiatiefnemer (met anderen) van een afkoelperiode/lobbyverbod voor oud-bewindspersonen; motie Dassen c.s. aangenomen; consistent pleitbezorger voor aanscherping integriteitsregels. Dit is gedrag vanuit sterk normenkader en behoefte aan heldere spelregels. (openstate.eu)
Coach-implicatie: bouw voort op het Principieel talent—maar bewaak dat principiële standpunten vertaald worden in coalitie-vaardige, implementeerbare stappen (zie punt 6).
2) Europese oriëntatie & systeemdenken (drijfveer: Conceptualisering/verbinding over grenzen) – waarschijnlijk hoog → talent: Visie, Verbinden
- Feiten: positioneert structureel Europa als oplossingsniveau (“Stop met Brussel de schuld geven”; oplossingen over grenzen heen); Volt-frame: “nieuw politiek verhaal”, voorbij links/rechts. (Nu.nl)
Coach-implicatie: benut het Visie talent voor lange-termijnhervormingen; koppel telkens een “Europa-routekaart” aan direct merkbare binnenlandse baten (zorg, energie, veiligheid) om breed draagvlak te houden.
3) Zakelijke nuchterheid & doelgerichtheid (drijfveer: Doel/taak) – midden tot hoog → talent: Doelgericht, Pragmatisch
- Feiten: achtergrond als bankier; focust in Kamerwerk op haalbare, institutionele verbeteringen (integriteit, bestuurlijke kwaliteit) i.p.v. symboolpolitiek; levert concrete, budgettair afgewogen voorstellen (bijv. meeliften op brede steun voor schoollunch-middelen met D66). (Wikipedia)
Coach-implicatie: maak het Doelgericht talent expliciet in coalitie-overleg: definieer 3-5 “deliverables per kwartaal” inclusief KPI’s en verantwoordelijk ministeries.
4) Communicatiestijl: rustig, verbindend (drijfveer: Sociabiliteit/empathie) – midden tot hoog → talent: Verbindend, Diplomatiek
- Feiten: publieke profilering “positief verhaal”, toon van normalisering/ontzenuwen; benadrukt verbinden tussen generaties/culturen; geen agressieve retoriek. (Parool)
Coach-implicatie: zet het Verbindend talent in aan de formatietafel; plan doelbewust bilateraaltjes met “moeilijke” portefeuilles (Justitie/Asiel, Financiën) om frictie vroeg te dempen.
5) Rechtsstatelijk kompas (drijfveer: Orde/veiligheid) – waarschijnlijk hoog → talent: Zorgvuldig, Procedure-vast
- Feiten: in het Gundogan-dossier bleef Volt juridisch/procedureel koersvast; uitspraken rechtbank/apel bevestigden rechtmatigheid stappen. Dit duidt op voorkeur voor ordelijke, stap-voor-stap conflictoplossing. (Wikipedia)
Coach-implicatie: benut Zorgvuldig/procedure-vast in wetgevingstrajecten; maar voorkom traagheid door een “snellaag” (spoedwet-designs met sunset-clausules) te normaliseren.
6) Macht/dominantie (drijfveer: Dominantie) – vermoedelijk laag-midden → talent: Coöperatief, Subtiele beïnvloeding (i.p.v. hard sturend)
- Feiten: positioneert Volt geregeld als “breekijzer” voor systemen, maar communiceert zonder machistische toon; kiest voor coalitie-compatibele, institutionele ingrepen i.p.v. brute machtspolitiek. (Wikipedia)
Coach-implicatie: ontwikkel een tweeslag: behoud de coöperatieve stijl, maar train doelgerichte assertiviteit op cruciale momenten (zie ontwikkeltips).
7) Breedte van interesse/portefeuilles (drijfveer: Afwisseling/variëteit) – midden → talent: Snel schakelen, Generalist
- Feiten: zit/iets gezeten in veel Kamercommissies (van Defensie tot EZK, Financiën, EU-zaken); wijst op comfort met multi-topic werken. (Wikipedia)
Coach-implicatie: bewaak focus—bundel dossiers in 3 speerpuntpakketten met één verhaalboog (Europa-hervormen, Integriteit-staat, Toekomstig verdienvermogen).
Coach-advies voor regeren (talentgericht, TMA-conform)
- Positioneer een “Integriteits-deal” als ruilmiddel
- Wat (talent: Principieel/Consciëntieus): maak het lobby-/draaideur-pakket formatiewaardig (verplicht register, sancties, onafhankelijke toetsing, cooling-off ook voor topambtenaren). (openstate.eu)
- Hoe: bied het als “legitimiteitspakket” in ruil voor ruimte op 1–2 andere dossiers van coalitiepartners. Leg een fasering vast (100 dagen – 1 jaar – 2 jaar), inclusief toezichtsarchitectuur.
- Vertaal het EU-verhaal in direct voelbare binnenlandse baten
- Wat (talent: Visie/Verbinden): kies drie grensoverschrijdende vlaggenschepen: 1) gezamenlijk Europees netbeheer voor waterstof en stroom; 2) een EU-brede digitale veiligheid-norm voor publieke diensten; 3) EU-gezamenlijke inkoop/opschaling van klimaatadaptatie.
- Hoe: steeds: “EU-hefboom → NL voordeel binnen 12–24 mnd”. Gebruik story-maps i.p.v. alleen beleidsbrieven. (Nu.nl)
- Richt een Resultaten-PMO in voor ‘kleine maar voelbare’ leveringen per kwartaal
- Wat (talent: Doelgericht/Pragmatisch): per kwartaal 3 concrete deliverables (bijv. pilots transparantie-register, school-/zorg-proof-of-concepts, gemeentelijke EU-loketten).
- Hoe: PMO aan het ministerie van AZ/EU-coördinerend DG; publiceer een publiek dashboard met KPI’s (doorlooptijd, implementatiegraad).
- Onderhandelingsstijl: “soft voice, hard edges”
- Wat (talent: Verbindend, Subtiele beïnvloeding): blijf relationeel zacht, maar definieer breekijzer-randen (rode lijnen) vooraf en communiceer die intern (geen verrassingen aan tafel).
- Hoe: oefen ‘crunch-momenten’ via scenario-roll-plays; koppel elk rood punt aan een alternatief concessie-pad zodat je nooit alleen “nee” verkoopt.
- Media & framing: normaliseer de ‘Europa-als-gereedschap’ metafoor
- Wat: vermijd technocratisch imago; vertel casus-gedreven verhalen (bv. “dit ziekenhuis-IT-lek dichten we sneller via EU-norm X → hier is de planning”). (Nu.nl)
- Hoe: 1 pager per maatregel met “probleem → EU-hefboom → NL-impact → datum”.
Ontwikkeltips (talent → valkuil → oefening)
- Principieel → valkuil: rigiditeit.
Oefen “opties vóór oordeel”: verplicht 3 beleidsopties met impact/risico-matrix vóór je publiek positie kiest (verkort besluitvertraging, behoud integriteitsframe). - Verbindend → valkuil: uitstellen van conflict.
Oefen “time-boxed conflict”: plan korte, doelgerichte confrontaties met duidelijke exit-criteria om doorsudderen te voorkomen. - Subtiele beïnvloeding → valkuil: onderassertiviteit op beslismoment.
Oefen “no-surprise assertiveness”: spreek tevoren hardop de besliszin uit die je op het moment-supreme nodig hebt (“Volt kan hier alleen mee instemmen als X in de wet komt”). - Generalist → valkuil: versnippering.
Oefen portfolio-schifting: koppel elk dossier aan één coalitiepartner als “co-owner”; dat verlaagt je eigen coördinatielast en vergroot wederzijdse credits.